HIRİSTİYANLIK İNANCINDA HZ. İSA PEYGAMBER MİDİR, TANRI'NIN OĞLU MUDUR, TANRI MIDIR YOKSA HEPSİ MİDİR?
Hıristiyanlığın Hz. İsa'ya bakışı nasıldır? Hıristiyanlık inancında Hz. İsa nasıl bir konumdadır? Bu yazımızda Hıristiyanlığın Hz. İsa'ya bakışını kısaca incelemeye çalışacağız. Yazımızda İsa ismini Hıristiyanlık inancı içinde bahsederken Hıristiyan kaynaklarda kullanıldığı gibi "İsa/İsa Mesih" olarak, İslam inancı içinde bahsederken ise "Hz. İsa" olarak kullanacağız.
Hıristiyanlık inancına göre Cebrail Meryem'e İsa'yı şu şekilde müjdelemiştir: "Kutsal Ruh senin üzerine gelecek ve En Yüce Olan'ın gücü, senin üstünde gölge salacak. Bunun için doğacak olana Kutsal, Tanrı Oğlu denecek."(1)
Kur'an'a göre ise Cebrail Hz. Meryem'e Hz. İsa'yı şöyle müjdelemiştir: "Biz ona düzgün bir insan şeklinde görünen ruhumuzu (Cebrail’i) göndermiştik. Meryem, 'Takvalı (duyarlı) biriysen, senden Rahmân’a sığınıyorum.' demişti. Cebrail, 'Ben sana tertemiz bir erkek çocuk vermem için Rabbinin sadece bir elçisiyim.' demişti. Meryem, 'Bana hiçbir insan dokunmamışken ve üstelik ahlaksız olmadığım hâlde benim nasıl çocuğum olabilir ki?' demişti. Cebrail ise şöyle demişti: Öyle, ama Rabbin, O iş benim için kolaydır. Biz onu insanlara bir ayet (mucize) ve katımızdan bir rahmet kılmak için böyle yapacağız. Zaten bu iş, karara bağlanmış bir iştir, buyurmuştur. (Meryem, 19/17---21)"
Öncelikle Hıristiyanlık inancına göre İsa Mesih, bir peygamber olmakla birlikte, aynı zamanda Tanrı'nın da oğludur. Tanrı'nın Sözü İsa'nın bedenidir. Yani Tanrı, sözünü Meryem'den babasız doğan İsa Mesih'in bedenine yerleştirmiştir.(2) Dolayısıyla Tanrı'nın Sözü İsa Mesih olarak dünyada vücut bulmuş ve İsa Mesih'in doğuşu insanlar için bir müjde olmuştur.
Hıristiyanlık inancına göre İsa'ya, Kur'an gibi ayet ayet bir kitap inmemiştir. Tanrı'nın Sözü İsa'nın bedeninde vücut bulduğu için İsa Mesih, aslında Tanrı'nın indirilmiş kitabı olarak görülmektedir. İncil ise İsa Mesih'in etrafındaki insanlar tarafından onun sözlerinin, davranışlarının ve yaşamının yazılarak aktarıldığı bir kitaptır. Bu açıdan bakıldığında İncil'de tahrifatların olabileceği net bir şekilde anlaşılmaktadır ve İslam inancına göre İncil tahrife uğramıştır.
Hıristiyanlık inancına göre İsa Mesih yaşamış, çarmıha gerilerek öldürülmüş, öldükten sonra dirilmiş, göğe yükselmiştir ve daha sonra dünyaya tekrar gelecektir. İsa Mesih'in dünyaya tekrar geleceği inancı geleneksel İslam inancında da vardır. Geleneksel İslam inancındaki Hz. İsa'nın dünyaya tekrar geri geleceği beklentisi, Hıristiyanlık inancındaki bu beklentiyle benzerdir. Ayrıca Kur'an ayetlerinden Hz. İsa'nın çarmıha gerilerek ölmediği, normal insanlar gibi öldüğü, öldükten sonra dirilmediği ve geri gelmeyeceği anlaşılmaktadır.
Yine Hıristiyanlık inancına göre İsa Mesih, kusursuz ve günahsız bir insandır. Dolayısıyla bu kusursuzluğu ve günahsızlığıyla gelmiş geçmiş diğer peygamberlerden üstün konumdadır. Hâlbuki Kur'an'a göre peygamberler hatalar yapmış ve Yüce Allah tarafından uyarılar almışlardır (Tevbe, 9/43; Saffat, 37/137---141; Abese, 80/1---10) ve tıpkı bizler gibi birer insandırlar (Fussilet, 41/6). Yine Kur'an'a göre peygamberler arasında da hiçbir ayrım yapılamaz (Bakara, 2/136-285). İsa Mesih bu kusursuzluk ve günahsızlık özellikleriyle Yüce Allah ile aynı konuma getirilmektedir.
Hıristiyanlık inancına göre Yahya peygamber, İsa'yı dünyanın günahını ortadan kaldıracak "Tanrı oğlu" olarak tanımlamaktadır. Yahya peygamberin bu tanımı İncil'de şöyle geçmektedir: "İşte, dünyanın günahını ortadan kaldıran tanrı kuzusu. (İncil: Yuhanna 1:29)"
Hıristiyanlık inancına göre İsa Mesih, Tanrı'nın insan için sunduğu bir kurbandır. Bu açıdan bakıldığında, Tanrı yarattığı insanı kurban olarak sunan bir varlıktır. Bu inanca göre Tanrı, diğer insanlara sevgisini göstermek için yine bir insan olan İsa'yı kurban etmiştir. Bu durum İncil'de şöyle ifade edilmektedir: "Tanrı Mesih'i, kanıyla günahları bağışlatan ve imanla benimsenen kurban olarak sundu. Böylece adaletini gösterdi. (İncil: Romalılar 3:25)" Böyle bir inanış Yüce Allah'ın adaletiyle asla bağdaşmaz. Zira Yüce Allah insanlara sevgisini göstermek için başka bir insanı kurban edecek değildir. Aktif bir akılla düşünüldüğünde bunun olanaksız olduğu anlaşılacaktır.
İncil'de Tanrı'nın insanlara kendi sevgisini kanıtlamak için İsa'yı kurban ettiği şöyle anlatılmaktadır: "Tanrı ise bizi sevdiğini şununla kanıtlıyor: Biz daha günahkârken, Mesih bizim için öldü. (İncil: Romalılar 5:8)"
Hıristiyanlık inancına göre, Kur'an'ın söylediğinin aksine, İsa Mesih çarmıha gerilerek ölmüştür. İsa Mesih'in çarmıhta öldüğü öğrencisi Yuhanna, annesi Meryem ve birçok şahit tarafından kanıtlanmıştır.(3) Hâlbuki Kur'an'da Hz. İsa'nın çarmıha gerilerek ölmediği, onu öldürmek isteyenlerin kafalarının karıştırıldığı söylenmektedir (Nisa, 4/157).
Hıristiyanlık inancına göre İsa Mesih, insanların günahlarının affedilmesi için ölümüyle kendisini bağışlamıştır. İsa, çarmıhta öldükten sonra mezara konulmuş ve daha sonra mezardan/ölümden dirilmiştir. Bu diriliş İncil'de şöyle anlatılmaktadır: "Oysa Mesih, ölmüş olanların ilk örneği olarak ölümden dirilmiştir. (İncil: 1. Korintliler 15:20)"
İncil'de İsa mezara konulduktan sonra bazı kadınların daha sonra onun mezarına gittikleri ve cesedini mezarında bulamadıkları ifade edilmektedir (İncil: Luka 24:1-2-3).
Hıristiyanlık inancına göre İsa Mesih, ölümden dirildikten sonra göğe yükselmiştir. Geleneksel İslam inancına göre ise Hıristiyanlığın aksine Hz. İsa çarmıha gerilerek ölmemiş, Yüce Allah onu bedeniyle birlikte göğe yükseltmiş ve kıyamete yakın bir zamanda dünyaya geri gelecektir. Buradan hareketle geleneksel İslam anlayışındaki Hz. İsa'nın göğe yükseldiği inancının Hıristiyanlık inancıyla benzerlik taşıdığı rahatlıkla söylenebilir.
Hıristiyanlık inancına göre İsa'nın dirilmesi Tanrı'nın değil, İsa'nın kendi gücüyledir. Yani İsa kendi kudretiyle dirilmiştir. İsa'nın ağzından bu durum İncil'de şöyle ifade edilmektedir: "Canımı kimse benden alamaz; ben onu kendiliğimden veririm. Onu vermeye de tekrar geri almaya da yetkim var. Bu buyruğu Babam'dan aldım. (İncil: Yuhanna 10:18)" Böyle bir ifadeyle Yüce Allah'ın diriltme sıfatının İsa'ya atfediliyor olması şirk kapsamına girmektedir. Bir peygamberin değil böyle bir şey söylemesi, imada bile bulunması mümkün değildir.
Hıristiyanlık inancına göre İsa Mesih, Tanrı'nın oğlu olmasının yanında, aynı zamanda Rab olarak da kabul edilmektedir. Onun kusursuz ve günahsız olduğuna inanılması da buna işarettir. İncil'de İsa'nın Rab olduğu şöyle ifade edilmektedir: "Bunun için de Tanrı O'nu pek çok yükseltti. Ona her adın üstünde olan adı bağışladı. Öyle ki, İsa'nın adı anıldığında gökteki, yerdeki ve yer altındakilerin hepsi diz çöksün ve her dil, Baba Tanrı'nın yüceltilmesi için İsa Mesih'in Rab olduğunu açıkça söylesin. (İncil: Filipililer 2:9-11)" İncil'deki bu ifade de açıkça şirk kapsamındadır.
Yine Hıristiyanlık inancına göre İsa Mesih, dünyanın sonunun geldiği gün, yani Kur'an'ın ifadesiyle Son Saat/kıyamet günü gelecektir ve herkes onun bulutlarla birlikte gökten inişini seyredecektir. İncil'de bu durum şöyle tasvir edilmektedir: "İşte bulutlarla geliyor. Her göz O'nu görecek. O'nun bedenini deşmiş olanlar bile. O'nun için dövünecek yeryüzünün bütün halkları. Evet, böyle olacak. Amin. (İncil: Vahiy 1:7)"
"İkinci kez, günah yüklenmek için değil, kurtuluş getirmek için kendisini bekleyenlere görünecektir. (İncil: İbraniler 9:28)"
Geleneksel İslam inancında da Hz. İsa kıyamete yakın gelecektir. Geleneksel İslam inancı ile Hıristiyanlık inancı arasındaki bu inanıştaki benzerlik gözlerden kaçmamaktadır.
Görüldüğü üzere beşer bir peygamber olan Hz. İsa Hıristiyanlık için hem peygamber, hem Rab'dir. Kusursuz ve günahsız bir insandır. Tabiri caizse insan ötesi bir varlıktır. Çarmıha gerilerek öldürülmüş, sonra dirilmiş, dirilmesinin ardından göğe yükselmiştir ve tekrar dünyaya geri gelecektir. Kısacası Hıristiyanlık inancında İsa bir insan peygamber tasavvurundan çok daha ileri bir konumda, yani Tanrı'nın oğlu ve Rab konumundadır ve dolayısıyla bu inanç şirk kapsamına girmektedir.
KAYNAK:
(1) Dinin Ötesinde, Yeni Yaşam Yayınları, 12. Baskı: Mart 2024, Sayfa: 15
(2) Dinin Ötesinde, Yeni Yaşam Yayınları, 12. Baskı: Mart 2024, Sayfa: 9-10
(3) Dinin Ötesinde, Yeni Yaşam Yayınları, 12. Baskı: Mart 2024, Sayfa: 18
Hayri Temür