GÜNLÜK HAYATTA YAPTIĞIMIZ DİL YANLIŞLARI

Türkiye’de Türkçeyi düzenleyen kurum Türk Dil Kurumudur. Türkçemiz Türk Dil Kurumunun belirlediği kurallara göre kullanılır. Bu yazımda günlük hayatta yapılan bazı yazım yanlışlarından bahsedeceğim. 

Ben ne Türkçe Öğretmenliği ne de Türk Dili ve Edebiyatı Öğretmenliği bölümlerinden mezunum. Sadece Turizm ve Otel İşletmeciliği lisans mezunuyum. Fakat almış olduğum Türkçe eğitimine ve araştırmalarıma dayanarak günlük dilde yaptığımız bazı yazım yanlışlarına değinmek istiyorum.

Öncelikle ünsüz sertleşmesinden (benzeşmesinden) bahsedelim. Ünsüz benzeşmesinin kuralı şudur: “f, s, t, k, ç, ş, h, p” harflerinden biri ile biten bir sözcüğe “c, d, g” harfleri eklendiğinde bu harfler “ç, t, k” harflerine dönüşür. Bu kuralı "fıstıkçı şahap" olarak da biliriz.

Şimdi bu kuralı yapılan bazı yanlış hatalar üzerinde izah edelim. Örneğin; “2003’de” yanlış bir yazımdır. Okunduğunda sonu “ç” harfi ile bittiği için doğrusu “2003’te” şeklinde yazılır. Bir başka örnek: “3’de” Bu da yanlış bir yazımdır. Doğrusu “3’te” şeklinde yazılır. Çünkü sonu yine kuraldaki “ç” ile bitmektedir. Bir başka örnek: “4’de ve 5’de” Bu yazımlar da yanlış yazımlardır. Doğrusu “4’te ve 5’te” şeklinde yazılır.

Fakat bazı istisnai durumlar söz konusudur. “-cağız ve -gil” ekleri ünsüz benzeşmesi kuralına yani “f, s, t, k, ç, ş, h, p” kuralına uymaz. Örneğin; “Çocuk - Çocukcağız”, “Ahmet - Ahmetgil”. Her ne kadar bu kelimelerin sonu “k ve t” ile bitse de “-çağız ve -kil” şeklinde değişime uğrayarak yazılmazlar.

Ünsüz benzeşmesinden sonra değineceğim birkaç yanlış yazılan kelime daha var. Örneğin; “şu an ve bir an” yazılışları. Bu yazımlar asla “şuan ve biran” şeklinde bitişik yazılmazlar. “şu an ve bir an” olarak ayrı yazılırlar. “Biraraya gelmek” de yanlış bir yazımdır. Doğrusu “Bir araya gelmek”’tir ve ayrı yazılır.

Bir başka yanlış yazım ise “yer almak”. Cümle içinde kullanırken çoğu kez “yeralan” şeklinde bitişik yazılmaktadır. Bu da yanlış bir yazımdır. “Yer alan” ayrı yazılmaktadır.

Şimdilik değinmek istediğim ve sıklıkla yapılan yanlışlar bunlardır.

Yazılarımızı yazarken biraz daha dikkatli olmamız dileğiyle…