"BİZ ÂLİMLERİMİZDEN BÖYLE DUYMADIK" HASTALIĞI: FAHREDDİN RAZİ ÖRNEĞİ

Bugün insanlara bir konuda bildiklerinin tersine bir ayet okuduğumuz zaman, "Ama âlimler şöyle söylemişler" diye karşı çıktılarını görmekteyiz. İnsanlardaki geleneksel kökleşmiş yanlış düşüncelerini değiştirmeme hali salt bugüne has değildir. 

Geçmişte de aynı şekilde "Biz âlimlerimizden böyle duymadık" diyenlerin olduğunu müfessir Fahreddin Razi, Mefatihu'l Gayb adlı eserinde Tevbe Suresi, 9/31. ayetin tefsirini yaparken ismini vermediği bir hocasının bu konuda şöyle söylediğini aktarır:

"Muhakkik âlimlerin ve müctehidlerin sonuncusu hocamız ve üstadımız şöyle dedi: Fakihleri taklid eden bir grup kimse müşahade edip gördüm. Onlara bazı meseleler hakkında, Kur'an'dan pek çok ayet okudum. Onların inanç ve mezhepleri bu ayetlere uymuyordu. Onlar bu ayetleri kabul etmediler ve iltifat etmediler. Bana şaşıp kaldılar. Adeta onlar, 'Selefimizden bunların aksine gelen rivayetlere rağmen nasıl bu ayetlerin zahirleri ile amel edilebilir?' diyorlardı. Sen, gerçekten iyice düşünürsen bu hastalığın, dünyada yaşayanların çoğunun damarlarına sirayet etmiş olduğunu görürsün."

Fahreddin Razi'nin hocasının bu zihniyetin bir hastalık olduğunu ve çoğu insanda görüldüğünü ifade etmesi oldukça önemli bir tespittir. Zira biz de bugün yaşadığımız yüzyılda "Biz âlimlerimizden böyle duyduk, böyle inanırız" diyerek ayetlerin üzerini örten hastalıklı dindarlık tipine yakından şahit olmaktayız.

Bu hastalıklı zihniyet yüzyıllar öncesinde olduğu gibi maalesef bugün de varlığını sürdürmektedir. 

Hayri Temür